Uzak bir köyün kenarındaki hareketli bir malikanede, üç farklı yaşam gizemli bir şekilde birbirine dolanmıştı. Malikane lordlar ve hanımefendilerle doluydu, hizmetçiler koşuşturuyor, her gün bitmek bilmeyen işler sürüyordu. Yorulmadan çalışanların arasında Elinor adında genç bir hizmetçi vardı. Buğday tarlası rengi saçları ve yerleri ovmaktan, kovalar taşımaktan sık sık yorgun düşmüş elleriyle sessiz, çalışkan bir kızdı. Günleri ağır işlerle dolsa da, Elinor’un kalbinde merhametli bir ışık vardı; en küçük köşelerde bile şefkat bulmak isterdi.

Aynı evde Pip adında küçük, hızlı bir fare yaşıyordu. Küllü gri kürkü, en ufak seste titreşen bıyıkları ve bitmek tükenmek bilmeyen merakla parıldayan gözleri vardı. Kilerdeki çatlaklardan geçerek ekmek kırıntıları ve peynir parçaları çalıyor, bunlarla bodrumda saklanan minicik ailesini doyuruyordu. Pip, dünyasının tehlikelerini iyi biliyordu: insanların ağır çizmeleri, tıkırdayan kapanlar ve hepsinden kötüsü, malikanenin kedisinin sinsice dolaşan gölgesi.

Bu kediye Marigold derlerdi. Altın rengi parlak tüyleri, zümrüt gibi keskin gözleri ve yılan gibi kıvrılan kuyruğu vardı. Hizmetçiler için faydalı bir avcıydı; mutfağı kemirgenlerden arındırıyordu. Ama Pip ve ailesi için korkunun ta kendisiydi. Pip’in attığı her adım, bir sıçrayışla sonuçlanabilirdi. Her hışırtı, Marigold’un bakışını üzerine çekerdi. Ama Marigold, farelerin sandığı kadar kalpsiz değildi, hizmetçilerin düşündüğü kadar memnun da değildi. Zarif adımlarının ardında, bitmek bilmeyen avların ve yalnız gecelerin ötesinde bir şeylere özlem gizliydi.

Bir akşam, büyük salondaki şömine gürül gürül yanarken ve hizmetçiler ziyafet hazırlıklarıyla telaş içindeyken, Elinor ekmek almak için kiler odasına girdi. Sepetini bıraktı, yorgun bileklerini ovuşturdu ve kendi kendine hafifçe mırıldandı. Tam o sırada Pip, kırıntı arayışıyla duvardaki yarıktan fırladı. Burnuna dolan kokularla bıyıkları titredi, minik patileri sessizce zeminde süzüldü.

Ama tam sessiz değildi. Yukarıdaki kirişte pusuda bekleyen Marigold gözlerini kısarak aşağı atladı. Pip çığlık gibi bir ciyaklama çıkardı, altın gölge üzerine doğru süzülüyordu. Tam pençeleri fareye dokunacakken Elinor bağırdı: “Dur!” ve Marigold’u kucakladı. Pip titreyerek kurtulmuştu.

Marigold öfkeyle kıvranıyor, gözleri ise adeta şöyle diyordu: “Neden bir haşereyi koruyorsun?”

Elinor ise onu okşayarak fısıldadı: “Çünkü en küçük canlı bile merhameti hak eder.” Ardından un çuvalının arkasından bakan Pip’e döndü: “Koş, küçük. Hemen.”

Pip kalbi gümbür gümbür atarak kaçtı. Ama unutmadı. O gece, her şey sessizleşip ay ışığı pencerelerden süzülürken, neresinden bulduysa küçücük bir peynir parçasını Elinor’un yatağının yanına bıraktı. Onu duyamasa da, fısıldadı: “Teşekkürler, iyi kalpli hizmetçi.”

Günler geçtikçe, hizmetçi, fare ve kedi arasındaki bağ gizlice büyümeye başladı. Elinor çalışırken sık sık Marigold’la konuşur, malikane dışındaki hayallerini anlatırdı. “Bir gün, baharda çiçek açan çayırları göreceğim,” derdi. “Sadece çizmelerden silinen tozları değil.” Marigold yanıt veremezdi, ama Elinor özgürlükten bahsettiğinde onun mırıltısı derinleşirdi.

Pip de cesaretlendi. Elinor’un bulabileceği yerlere küçük armağanlar bırakmaya başladı: parlak bir düğme, bir elbiseden düşmüş boncuk, dışarıdan getirilmiş minik yabani bir çiçek… Elinor bu garip hediyelere gülümser, kimin bıraktığını tahmin etse de asla emin olamazdı.

Ama huzur kısa sürdü. Bir kış sabahı, malikanenin lordu öfkeyle kilerdeki tahıl çuvallarında delikler buldu. Hemen kapanlar kurulmasını emretti ve Marigold’un tüm fareleri yakalayarak değerini kanıtlamasını istedi. Hizmetçiler sevinçle bu kararı alkışladı. Ama Elinor’un yüreği sıkıştı — Pip’in ailesi buna dayanamazdı.

O gece, Pip paniğe kapılmış gözlerle Elinor’un odasına geldi. O kadar çaresizce cıvıldayıp tiz sesler çıkardı ki, Elinor sanki onu anladı. “Kapanlar…” diye fısıldadı. “Ve Marigold avlanmaya zorlanacak.”

Tam o sırada, kapının eşiğinde Marigold belirdi. Kuyruğu sallanıyor, gözleri lambanın ışığında parlıyordu. Pip korkudan dondu. Ama Elinor araya girdi. “Marigold,” dedi yumuşakça, “ne istediklerini biliyorsun. Ama sadece emirlerden ibaret değilsin. Sen bundan fazlasısın.”

Kedinin kulakları seğirdi, bakışı hizmetçiden fareye kaydı. Sonunda derin bir mırıltıyla oturdu ve hiç kıpırdamadı.

Böylece üçü cesur bir plan yaptı. Elinor temizlik bahanesiyle kapanları toplayacak ve gizlice etkisiz hale getirecekti. Marigold kileri korumaya devam edecek ama fareleri yakalamak yerine Pip’in ailesini gizli geçitlere yönlendirecekti. Pip ise ailesiyle birlikte tahıllardan uzak durmaya, bahar geldiğinde yiyeceklerini dışarıdan bulmaya söz verdi.

Bu tehlikeli bir anlaşmaydı. Elinor gecelerce yakalanma korkusuyla uyuyamadı. Ama plan işe yaradı. Kapanlar boşa çıktı, Marigold kiler “temiz” diye övüldü, Pip’in ailesi ise hayatta kaldı. Sessiz saatlerde buluşur, sırlarını paylaşır oldular — çayırları hayal eden hizmetçi, minnettarlıkla dolu fare ve merhameti seçen kedi.

Bir akşam, karlar eriyip baharın ilk tomurcukları malikanenin dışında açmaya başladığında, Elinor kiler kapısında durdu. “Buradaki zamanım sonsuza dek sürmeyecek,” dedi, Marigold bacaklarına sürtünürken. “Bir gün bu duvarların ötesine çıkıp çayırları göreceğim.”

Pencere pervazında duran Pip, sevinçle bıyıklarını titretti. Çoktan dışarı çıkmış, papatyalarla dolu tarlaları görmüştü. Lambanın ışığında parlayan zümrüt gözleriyle Marigold, belki de kendi içinde aynı özlemi sakladığını gösteriyordu.

Ve böylece, dünya onları ebedi düşman saysa da, hizmetçi, fare ve kedi kalplerinde gizli bir bağ taşıdılar. Dev, soğuk malikanede, küçük şefkat anlarını paylaştılar. Kanıtladılar ki, en ufak merhamet eylemleri bile asla kesişmeyecek hayatları birleştirebilir.

Çünkü merhamette cesaret buldular. Cesarette özgürlük buldular. Ve birbirlerinde korkudan daha güçlü bir şey buldular — aileye benzeyen bir şey.

Cesur fare, iyi kalpli hizmetçi ve kurnaz kedi büyük malikanede dostluk bulur.